Spis treści
Czy wada postawy to faktycznie wada?
CZĘŚĆ 1
Zacznijmy od tego czym jest postawa.
Postawą na pewno nie możemy nazwać pozycji.
Postawa to stale zmieniający się schemat odruchów, nawyków oraz adaptacyjnych odpowiedzi, które mobilizują i pobudzają nasze możliwości do uzyskania pozycji stojącej lub chociażby do codziennego funkcjonowania (i przetrwania).
Czy istnieje idealna postawa?
Nie ma mocnych dowodów na istnienie idealnej postawy. Tak, są biomechanicznie i fizjologicznie wytyczone warunki w jakich najlepiej funkcjonuje organizm, ale faktem jest, że indywidualnie różnimy się miarami postawy. Dlatego, że postawa odzwierciedla nasze samopoczucie oraz przekonania. Dzięki postawie można dostrzec czyjeś emocje, myśli i wyobrażenie ciała.
To w takim razie skąd wzięła się definicja wad postawy? Jak ją odbierać?
Postawa może przybierać różne formy w ciągu danej jednostki czasu, tak naprawdę w zależności od tego jak czujemy się w danej chwili. Stoimy, funkcjonujemy i poruszamy się w sposób jaki dostarczają nam potrzeby emocjonalne i społeczne. Ewentualnie w taki sposób w jaki chcemy tych potrzeb unikać.
Poza tym nasz organizm ma priorytety. Układ ruchu jest na końcu 4 stopniowej hierarchii, więc żeby zadziałać na skutek, który widzimy w wadzie postawy to musimy znaleźć przyczynę, która jest gdzieś nad nim. Nadrzędne nad układem ruchu będą kolejno:
- Autonomiczny Układ Nerwowy
- Układ zmysłów
- Narządy wewnętrzne
Przyczyny wad postawy
Dlatego przyczynami wad postawy mogą być:
- stres
- zła dieta
- urazy
- blizny
- operacje
- traumy
Strategia bezpieczeństwa ciała
Badania wykazały, że nasz organizm układa się bezpośrednio w stronę dysfunkcji , np. narządu wewnętrznego. Ponadto, ciało układa się w strategii bezpiecznej stabilizując i chroniąc przed drażnieniem dany obszar. Jest to w takim razie wyrażenie problemu odnoszącego się do słabego ogniwa w ciele!
W kwestii wytłumaczenia, jeżeli masz rotację klatki piersiowej w prawo to należy się zastanowić co z Twoją wątrobą? Może kiedyś złamałeś obojczyk? A może jest coś jeszcze wyżej nad nimi?
Dlatego wada postawy nie powinna być odbierana jako problem tylko mięśniowo-szkieletowy. To przede wszystkim ma podłoże wyższego procesu personalnego.
I pamiętajcie! Wada postawy to nie diagnoza. To sygnały/znaki od organizmu, które pokazują specjaliście gdzie możliwie leży problem.
Czy wada postawy powoduje ból?
Postawa to jedna z wielu hipotetycznych czynników, które mogą wpływać na pojawiające się dolegliwości bólowe, ale w większości przypadków prawdopodobnie nie ma to takiego dużego znaczenia i powiązania z samym bólem.
Ból jest kompleksowy. Zmniejszanie bólu poprzez jeden czynnik lub strukturę ignoruje wiele zmiennych, które wpływają na niepokojące doświadczenie odczuć bólowych.
Z obserwacji możemy zauważyć, że niektóre osoby z tzw. dobrą postawą mają ogromne dolegliwości bólowe, a niektóre osoby z tzw. słabą postawą nie mają ich wcale.
Nie istnieje standardowa złota definicja „dobrej” i „złej” postawy. Nie istnieje również dowód, który uzasadniałby, że „zła” postawa powoduje dolegliwości bólowe. Nie istnieje też związek „dobrej” postawy jako czynnik prewencyjny bólu czy urazu.
Twoja tolerancja na pewną pozycję ciała obniża Twoją zdolność do radzenia sobie ze stresorami umiejscowionymi w ciele. Zbyt dużo stresu ponad miarę zdolności radzenia sobie z nim zawsze prowadzi do bólu i urazu. I to jest odpowiedź dlaczego ergonomia może wspomóc walkę z bólem. Pomaga to omijać czynniki, na które nie jest się odpornym.
Wpływ postawy na organizm
Postawa będzie miała wpływ np. na:
- oddychanie (tor i jakość)
- mechanikę oddechu
- proces trawienia
- język ciała (komunikację niewerbalną)
- stan psychiczny (np. jak czujesz się sam ze sobą)
- atrakcyjność względem innych
*Jeżeli faktycznie ból połączony jest ze złą postawą to rzeczywiście należy nad tym pracować.
Co z mitami dotyczącymi wad postawy?
Jeden z mitów dotyczy różnicy w długości kończyn wpływającej na dolegliwości bólowe w obrębie bioder, miednicy i kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. W badaniach jednak zostało udowodnione, że osoby z wyraźną różnicą w długości kończyn nie posiadają więcej dolegliwości bólowych od osób, u których taka różnica nie występuje.
Kolejnym przykładem może być zespół skrzyżowania górnego (lub każdy inne zespół), który charakteryzuje się zaokrąglonymi plecami w odcinku piersiowym kręgosłupa, protrakcją głowy i barków. Ideą tego syndromu jest podzielenie mięśni na „słabe” i „zbyt napięte”. Jednak w rzeczywistości siła mięśni nie jest połączona z ich napięciem, czy bólem. Stan napięcia mięśni uwarunkowany jest przez układ nerwowy, który odpowiedzialny jest za motorykę oraz czucie. Dlatego wada postawy nie jest winą mięśni samych w sobie. One są efektem/skutkiem, a nie powodem.
Poza tym:
- siedzenie nie jest niebezpieczne (długotrwałe tak)
- kręgosłup może poruszać się wielowymiarowo
- można podnosić bez dbania o neutralną pozycję kręgosłupa
- krzywizny kręgosłupa są mniejsze lub większe (nie ma wytyczonych norm)
Już niedługo!
W kolejnym artykule opowiemy o tym, jak odkryć, czy z naszą postawą faktycznie dzieje się coś złego i co zrobić by wpłynąć na nią pozytywnie.
Autor: mgr fizjoterapii Adrianna Wójcik